Zoekveld

Zelftest darmkanker beschikbaar - Onbenut potentieel van apothekers (VAN)
12/03/2025 - 01:03

Kruidvat en vzw Stop Darmkanker lanceren een zelftest om darmkanker vroegtijdig op te sporen. Deze test detecteert bloedsporen in de stoelgang en is identiek aan die in de apotheek. Gedurende een beperkte tijd biedt Kruidvat deze zelftests aan een verlaagde prijs aan. Doordat de test thuis af te nemen is en directe resultaten biedt, wordt screening toegankelijker, ook voor mensen buiten het gratis bevolkingsonderzoek (50-74 jaar). Het Vlaams Apothekersnetwerk (VAN) verwelkomt de aandacht voor darmkankerscreening, maar betreurt dat apothekers niet betrokken worden bij de afgifte van deze test, terwijl deskundig advies belangrijk is. De ruim 2.000 Vlaamse apothekers helpen samen elke maand 500.000 patiënten en zijn bij uitstek geschikt om mensen te informeren, te sensibiliseren en te begeleiden.

Sinds oktober 2013 spoort de Vlaamse overheid burgers tussen 50 en 74 jaar aan om elke twee jaar deel te nemen aan het Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker, waarbij stoelgang wordt getest op bloedsporen, een mogelijke indicator van darmkanker. Als de ziekte tijdig wordt ontdekt, kan het vaak goed behandeld worden. Patiënten uit de doelgroep ontvangen daarom om de twee jaar automatisch een uitnodiging en benodigdheden voor staalafname rond hun verjaardag en sturen hun staal op naar een erkend laboratorium.

Deze overheidstest is de meest betrouwbare. Zelftests die je volledig zelf uitvoert, zijn minder nauwkeurig. Een negatief resultaat biedt geen volledige garantie en een vals-positieve uitslag kan onnodige ongerustheid veroorzaken. Daarom moet de burger bij het afleveren van deze testen hiervoor geïnformeerd worden. Dit kan een apotheker doen, maar dat kan niet verwacht worden van Kruidvat.

Betrouwbaarheid

Met de nieuwe zelftests wil de vzw Stop Darmkanker screening ook toegankelijk maken voor mensen buiten de doelgroep van het bevolkingsonderzoek, mensen jonger dan 50 en ouder dan 74 dus. Dit kan positief zijn, mits het gepaard gaat met juiste kadering en tijdige doorverwijzing naar de huisarts bij een positief resultaat.

Aangezien de meest betrouwbare de test die van het bevolkingsonderzoek is, zou het jammer zijn als de burger niet ingaat op de uitnodiging, maar wel de test gebruikt die hij afhaalt in het Kruidvat of de apotheek. Dit verstoort ook het bevolkingsonderzoek. De grootste winst hiervoor is een gerichte benadering van de doelgroep. Apothekers kunnen burgers die voor het bevolkingsonderzoek in aanmerking komen, maar niet deelnemen, persoonlijk aanspreken en begeleiden. Dit voorkomt dat veel door de overheid gefinancierde tests verspild worden en dat de screeningstatistieken vertekend raken door ongeregistreerde tests.

Data en samenwerking

Om deze rol optimaal te vervullen, moeten apothekers toegang krijgen tot data over wie werd uitgenodigd en nog niet deelnam. Zo kunnen ze gericht patiënten uitleg geven over het belang van screening en hen begeleiden in het uitvoeren van de test en eventuele opvolging. VAN pleit ook voor een verbreding van de doelgroep van het bevolkingsonderzoek, zodat ook personen net onder de 50 en boven de 74 jaar worden uitgenodigd.

Apothekers willen zich inzetten voor darmkankerscreening. Een structurele samenwerking met onder meer de overheid, artsen, apothekers en organisaties is cruciaal. VAN betreurt dat deze samenwerking bij de introductie van de nieuwe zelftests ontbrak. Want alleen met goede communicatie en organisatie zorgen we ervoor dat elke test telt en zoveel mogelijk risicopatiënten worden bereikt.

Bron: Vlaams Apothekers Netwerk (VAN)